Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου
Από τη Σικυώνα στο οροπέδιο του Φενεού. 59 χιλιόμετρα.
Ξυπνώ με την ίδια διάθεση απόλαυσης του χώρου. Τις υπόλοιπες ημέρες μέχρι την επιστροφή στην πατρίδα μου, θα προσπαθήσω να απολαύσω το ταξίδι με ποδήλατο, όπως το γνωρίζω και όπως το κάνω εδώ και χρόνια στην Ελλάδα. Απλή καθαρή απόλαυση, τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Μετά από ένα βαθύ αναζωογονητικό ύπνο, μαζεύω τα πράγματά μου και αναχωρώ προς τα νοτιοδυτικά. Ακόμα ένα υπέροχο πρωινό προστίθεται στη ζωή μου, εμπλουτισμένο με τις γεύσεις των σταφυλιών της Στυμφαλίας.
Η διαδρομή μου σήμερα θα διασχίσει την Στυμφαλία και τον Φενεό. Οι περιοχές αυτές είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες, και θα άξιζε να μείνω σε αυτές περισσότερο χρόνο. Ωστόσο, επειδή το ταξίδι μου στην Πελοπόννησο έχει ολοκληρωθεί μετά και το τέταρτο Ασκληπιείο της Τιτάνης, από τα μέρη αυτά θα είμαι απλώς περαστικός. Ο λόγος είναι η δέσμευση που έχω επιβάλλει στον εαυτό μου, να βρίσκομαι στις 30 Σεπτεμβρίου στις Θερμοπύλες. Ο καιρός θα παίξει το ρόλο του, καθώς ένα βαρομετρικό χαμηλό ανεμένεται σε δύο περίπου 24ωρα, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να έχω ξεφύγει από τα εσωτερικά οροπέδια, δηλ. να έχω περάσει τα βουνά και να έχω πέσει στα παράλια του Κορινθιακού.
Από το Πακιστάν στη Στυμφαλία για εργασία στην παραγωγή πιπεριού.
Οι πανηγυροαφίσες, μία ακόμη μάστιγα της ελληνικής επαρχίας. Εκτός από την παραγωγή σκουπιδαριού, κολλημένες με τους πιο πρόχειρους και αντιαισθητικούς τρόπους, καλύπτουν τις πινακίδες με τον πιο προκλητικό τρόπο.
Η Ζήρια δεσπόζει στα τοπία της Στυμφαλίας.
Κάποιες μαύρες και άσπρες Στυμφαλίδες Όρνιθες φαίνεται ότι του ξέφυγαν του Ηρακλή.
Ο κάμπος της Στυμφαλίας είναι γεμάτος καλλιέργειες. Εκτός από τα σταφύλια, τα καρύδια, τα σύκα που υπάρχουν παντού, βρίσκω λαχανικά όπως πιπεριές, μαρούλια, κρεμμύδια, ακόμα και λαχταριστές ντομάτες. Ω του θαύματος, μέσα σε ένα χωράφι με ντομάτες βλέπω παπαρούνες. Δεν το πιστεύω, κατακόκκινες παπαρούνες Σεπτέμβρη μήνα! Αυτό δεν το έχω δει ποτέ μου ξανά, ούτε στην Ελλάδα ούτε πουθενά!
Μάταια αναζητώ τη λίμνη. Η λίμνη της Στυμφαλίας εξαφανίστηκε, μού λένε κάποιοι που εργάζονται σε ένα χωράφι. Η λίμνη απλώς... δεν υπάρχει! Μία τράπεζα ήρθε να κάνει λέει μια “πράσινη επένδυση” για την επέκταση των καλαμιώνων, και οι καλαμιώνες εξαφάνισαν τη λίμνη. Πράσινες επενδύσεις και πράσινα άλογα των αρπακτικών του χρήματος που αφήνουν πίσω τους την καταστροφή.
Βλέπω ένα μεγάλο βιομηχανικό κτίριο στα δεξιά του δρόμου. Σύγχρονο, ολοκαίνουργο, τεράστιο, βαμένο με ψυχρά χρώματα, γκρι και κόκκινο. Τι είναι αυτό εδώ; Περίεργο κτίριο για να βρίσκεται εδώ. Αναζητώ κάποια πινακίδα για να δω τι είναι. Διαπιστώνω έκπληκτος ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως πινακίδα. Πουθενά πινακίδα! Ένα τεράστιο βιομηχανικό συγκρότητα στη μέση του κάμπου της Στυμφαλίας, χωρίς καμία πινακίδα, καμία ταμπέλα, καμία ένδειξη πουθενά... πολύ περίεργο.
Μετά από το Καρτέρι, μία ομάδα σπιτιών όπου βρίσκω ένα φούρνο με φρέσκο ψωμί, αρχίζει η ανάβαση για την Καστανιά. Η διαδρομή είναι καταπληκτική. Ρουφώ άπλετα το ευωδιαστό οξυγόνο του καταπράσινου ελατόδασους. Ο ουρανός έχει μια γλυκιά συννεφιά και κερδίζω υψόμετρο αργά και σταθερά. Η Καστανιά είναι ένα χωριουδάκι βουτηγμένο στο έλατο. Η ερημιά αυτού του υπέροχου μέρους κάνει εντύπωση, δεν βλέπω πουθενά ούτε έναν άνθρωπο, ούτε έναν. Σταματώ σε μία πέτρινη τρίκρουνη βρύση για φρέσκο νερό και συνεχίζω την ανάβαση.
Ένα μνημείο τραβά την προσοχή μου. Ένας ιερωμένος, άσκεπής, με το καριοφύλλι στο χέρι. Το μνημείο γράφει κάτω: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑ-ΝΙΚΑΣ, ΕΦΗΜΕΡΙΟΣ ΚΑΣΤΑΝΙΑΣ, ΧΙΛΙΑΡΧΟΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ, ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΩΝ ΟΠΛΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΟΡΕΙΝΗΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΝ.
Μάλιστα. Πολύ ενδιαφέρον. Ένας εφημέριος ενός χωριού, ο αρχηγός των όπλων στην ορεινή Κορινθία, στον ιερό αγώνα της ανεξαρτησίας. Κάποιοι άλλοι ιερωμένοι εκείνη την εποχή, χωρίς να κρατούν όπλο αλλά με θείο μένος, ούρλιαζαν με τις πανταχούσες τους: “ελευθερία εν τω ουρανώ και υποταγή επί της γής”, και “οι άνθρωποι ούτε γεννώνται ούτε είναι ελεύθεροι”, και “να φυλάττωμεν το πιστὸν ημών του ραγιαλικίου”, και “η ελευθερία καί ισότης μεταξύ τών Χριστιανών είναι προϊόντα αντιχριστιανικής ασεβείας προς τον Θεόν”. Για κοίτα να δεις λοιπόν, παπάς από παπά πόσο μπορεί να διαφέρει. Ο Αθανάσιος ο Πάριος για παράδειγμα που έλεγε τέτοια ανακηρύχθηκε από την εκκλησία άγιος, προσφάτως, το 1995. Ο Παπα-Νίκας είχε μια καλύτερη μοίρα. Δεν στάλθηκε στον ουρανό, παρέμεινε εδώ, με τον Θούριο του Ρήγα διπλωμένο στο ράσο, διαιωνίζεται στο λευκό μάρμαρο φύλακας άγγελος των τόπων που αγάπησε και τον αγάπησαν.
Το διάσελο από το οροπέδιο της Στυμφαλίας στο οροπέδιο του Φενεού βρίσκεται περίπου στα 1100 μέτρα ψηλά. Υπάρχει ένα εξαιρετικό δασικό περιβάλλον, όπου κυριαρχεί το καταπράσινο έλατο. Προς τα νοτιοδυτικά φαίνεται ο δρόμος που με έφερε εδώ ψηλά από την πεδιάδα της Στυμφαλίας κάτω στο βάθος.
Μετά την ανηφόρα έρχεται η σειρά μιας κατηφόρας, με τη θέα του οροπεδίου του Φενεού προς τα δυτικά.
Ο καιρός είναι κλειστός και οι βροχοστάλες μού υπενθυμίζουν επίμονα ότι θα είναι δύσκολο να περάσω σήμερα τα βουνά προς τον Κορινθιακό. Θα διανυκτερεύσω σε μία πηγή έξω από την Γκούρα. Η νύχτα έρχεται. Κάθε λίγο μασουλώ καρύδια Φενεού. Τα καρύδια του Φενεού είναι τα καταπληκτικότερα καρύδια που έχω ποτέ δοκιμάσει. Θα μου μείνουν αξέχαστα.
> Επόμενο
Από τη Σικυώνα στο οροπέδιο του Φενεού. 59 χιλιόμετρα.
Ξυπνώ με την ίδια διάθεση απόλαυσης του χώρου. Τις υπόλοιπες ημέρες μέχρι την επιστροφή στην πατρίδα μου, θα προσπαθήσω να απολαύσω το ταξίδι με ποδήλατο, όπως το γνωρίζω και όπως το κάνω εδώ και χρόνια στην Ελλάδα. Απλή καθαρή απόλαυση, τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Μετά από ένα βαθύ αναζωογονητικό ύπνο, μαζεύω τα πράγματά μου και αναχωρώ προς τα νοτιοδυτικά. Ακόμα ένα υπέροχο πρωινό προστίθεται στη ζωή μου, εμπλουτισμένο με τις γεύσεις των σταφυλιών της Στυμφαλίας.
Η διαδρομή μου σήμερα θα διασχίσει την Στυμφαλία και τον Φενεό. Οι περιοχές αυτές είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες, και θα άξιζε να μείνω σε αυτές περισσότερο χρόνο. Ωστόσο, επειδή το ταξίδι μου στην Πελοπόννησο έχει ολοκληρωθεί μετά και το τέταρτο Ασκληπιείο της Τιτάνης, από τα μέρη αυτά θα είμαι απλώς περαστικός. Ο λόγος είναι η δέσμευση που έχω επιβάλλει στον εαυτό μου, να βρίσκομαι στις 30 Σεπτεμβρίου στις Θερμοπύλες. Ο καιρός θα παίξει το ρόλο του, καθώς ένα βαρομετρικό χαμηλό ανεμένεται σε δύο περίπου 24ωρα, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να έχω ξεφύγει από τα εσωτερικά οροπέδια, δηλ. να έχω περάσει τα βουνά και να έχω πέσει στα παράλια του Κορινθιακού.
Ο κάμπος της Στυμφαλίας είναι γεμάτος καλλιέργειες. Εκτός από τα σταφύλια, τα καρύδια, τα σύκα που υπάρχουν παντού, βρίσκω λαχανικά όπως πιπεριές, μαρούλια, κρεμμύδια, ακόμα και λαχταριστές ντομάτες. Ω του θαύματος, μέσα σε ένα χωράφι με ντομάτες βλέπω παπαρούνες. Δεν το πιστεύω, κατακόκκινες παπαρούνες Σεπτέμβρη μήνα! Αυτό δεν το έχω δει ποτέ μου ξανά, ούτε στην Ελλάδα ούτε πουθενά!
Μάταια αναζητώ τη λίμνη. Η λίμνη της Στυμφαλίας εξαφανίστηκε, μού λένε κάποιοι που εργάζονται σε ένα χωράφι. Η λίμνη απλώς... δεν υπάρχει! Μία τράπεζα ήρθε να κάνει λέει μια “πράσινη επένδυση” για την επέκταση των καλαμιώνων, και οι καλαμιώνες εξαφάνισαν τη λίμνη. Πράσινες επενδύσεις και πράσινα άλογα των αρπακτικών του χρήματος που αφήνουν πίσω τους την καταστροφή.
Βλέπω ένα μεγάλο βιομηχανικό κτίριο στα δεξιά του δρόμου. Σύγχρονο, ολοκαίνουργο, τεράστιο, βαμένο με ψυχρά χρώματα, γκρι και κόκκινο. Τι είναι αυτό εδώ; Περίεργο κτίριο για να βρίσκεται εδώ. Αναζητώ κάποια πινακίδα για να δω τι είναι. Διαπιστώνω έκπληκτος ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως πινακίδα. Πουθενά πινακίδα! Ένα τεράστιο βιομηχανικό συγκρότητα στη μέση του κάμπου της Στυμφαλίας, χωρίς καμία πινακίδα, καμία ταμπέλα, καμία ένδειξη πουθενά... πολύ περίεργο.
Μετά από το Καρτέρι, μία ομάδα σπιτιών όπου βρίσκω ένα φούρνο με φρέσκο ψωμί, αρχίζει η ανάβαση για την Καστανιά. Η διαδρομή είναι καταπληκτική. Ρουφώ άπλετα το ευωδιαστό οξυγόνο του καταπράσινου ελατόδασους. Ο ουρανός έχει μια γλυκιά συννεφιά και κερδίζω υψόμετρο αργά και σταθερά. Η Καστανιά είναι ένα χωριουδάκι βουτηγμένο στο έλατο. Η ερημιά αυτού του υπέροχου μέρους κάνει εντύπωση, δεν βλέπω πουθενά ούτε έναν άνθρωπο, ούτε έναν. Σταματώ σε μία πέτρινη τρίκρουνη βρύση για φρέσκο νερό και συνεχίζω την ανάβαση.
Ένα μνημείο τραβά την προσοχή μου. Ένας ιερωμένος, άσκεπής, με το καριοφύλλι στο χέρι. Το μνημείο γράφει κάτω: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑ-ΝΙΚΑΣ, ΕΦΗΜΕΡΙΟΣ ΚΑΣΤΑΝΙΑΣ, ΧΙΛΙΑΡΧΟΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ, ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΩΝ ΟΠΛΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΟΡΕΙΝΗΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΝ.
Μάλιστα. Πολύ ενδιαφέρον. Ένας εφημέριος ενός χωριού, ο αρχηγός των όπλων στην ορεινή Κορινθία, στον ιερό αγώνα της ανεξαρτησίας. Κάποιοι άλλοι ιερωμένοι εκείνη την εποχή, χωρίς να κρατούν όπλο αλλά με θείο μένος, ούρλιαζαν με τις πανταχούσες τους: “ελευθερία εν τω ουρανώ και υποταγή επί της γής”, και “οι άνθρωποι ούτε γεννώνται ούτε είναι ελεύθεροι”, και “να φυλάττωμεν το πιστὸν ημών του ραγιαλικίου”, και “η ελευθερία καί ισότης μεταξύ τών Χριστιανών είναι προϊόντα αντιχριστιανικής ασεβείας προς τον Θεόν”. Για κοίτα να δεις λοιπόν, παπάς από παπά πόσο μπορεί να διαφέρει. Ο Αθανάσιος ο Πάριος για παράδειγμα που έλεγε τέτοια ανακηρύχθηκε από την εκκλησία άγιος, προσφάτως, το 1995. Ο Παπα-Νίκας είχε μια καλύτερη μοίρα. Δεν στάλθηκε στον ουρανό, παρέμεινε εδώ, με τον Θούριο του Ρήγα διπλωμένο στο ράσο, διαιωνίζεται στο λευκό μάρμαρο φύλακας άγγελος των τόπων που αγάπησε και τον αγάπησαν.
Το διάσελο από το οροπέδιο της Στυμφαλίας στο οροπέδιο του Φενεού βρίσκεται περίπου στα 1100 μέτρα ψηλά. Υπάρχει ένα εξαιρετικό δασικό περιβάλλον, όπου κυριαρχεί το καταπράσινο έλατο. Προς τα νοτιοδυτικά φαίνεται ο δρόμος που με έφερε εδώ ψηλά από την πεδιάδα της Στυμφαλίας κάτω στο βάθος.
Μετά την ανηφόρα έρχεται η σειρά μιας κατηφόρας, με τη θέα του οροπεδίου του Φενεού προς τα δυτικά.
Ο καιρός είναι κλειστός και οι βροχοστάλες μού υπενθυμίζουν επίμονα ότι θα είναι δύσκολο να περάσω σήμερα τα βουνά προς τον Κορινθιακό. Θα διανυκτερεύσω σε μία πηγή έξω από την Γκούρα. Η νύχτα έρχεται. Κάθε λίγο μασουλώ καρύδια Φενεού. Τα καρύδια του Φενεού είναι τα καταπληκτικότερα καρύδια που έχω ποτέ δοκιμάσει. Θα μου μείνουν αξέχαστα.
> Επόμενο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου